تحت فشار کردن اتاق و کنترل حرکت هوا در بین اتاق ها در اتاق تمیز

طراحی یک اتاق تمیز، باید این اطمینان را حاصل کند که هوای آلوده نواحی مجاور به داخل اتاق تمیز نفوذ نمی کند. بنابراین حرکت هوا بایستی به طور دائم از طرف اتاق تمیز به سمت نواحی آلوده تر مجاور باشد. هوا از اتاق تولید مرکزی به سمت اتاق های تعویض لباس و ناحیه انتقال مواد و راهروهای بیرونی حرکت می کند.

برای اطمینان از جهت درست حرکت هوا، می توان جریان هوا را با استفاده از دود، بخار هوا و یا شناساگر جریان مشاهده کرد. اگر چه این روش برای اتاق تمیزی که تنظیمات آن از پیش تعیین شده اند رضایت بخش است، اما پایش دراز مدت این مسئله امکان پذیر نخواهد بود. برای پایش یک اتاق تمیز، تکنیک معمولی این است که فشار مثبت هوا، نسبت به نواحی مجاور مورد بررسی قرار گیرد. اگر فشار یک اتاق تمیز زیاد باشد، هوا به سمت نواحی مجاور جریان پیدا خواهد کرد. وجود اختلاف فشاری برابر با ده پاسکال بین دو اتاق تمیز و پانزده پاسکال بین یک اتاق تمیز و ناحیه ای که کلاس بندی نشده است، معقول است. در جاهایی مثل دو اتاق مجاور که توسط یک دمنده تعیین می شوند، رسیدن به این اختلاف فشارها با اشکالات عملی مواجه است و بنابراین حداقل اختلاف فشار پنج پاسکال بین آنها قابل قبول خواهد بود.

در یک سوئیت اتاق تمیز، فشار هوا باید به نحوی تنظیم شود که هوای از اتاق های تمیزتر به طرف اتاق های مجاور کثیف تر حرکت کند؛ به این معنا که اتاق تولید باید پرفشارترین ناحیه باشد. شکل () نقشه یک سوئیت اتاق تمیز را نشان می دهد که اندکی بسبت به شکل() پیچیده تر است، زیرا مکان تعویض لباس دو اتاق دارد و از این رو اختلاف فشار بین آن دو ثابت می ماند. در این سوئیت فشار اتاق تولید نسبت به اتاق های مجاور سی و پنج پاسکال بیشتر انتخاب می شود. بنابراین اختلاف فشاری برابر با ده پاسکال بین اتاق تولید و اتاق تعویض لباس، ده پاسکال بین اتاق تعویض لباس و رخت کن و اختلاف پانزده پاسکال بین رخت کن و راهروی بیرونی مجاور ضروری به نظر می رسد که در مجموع سی و پنج پاسکال می شود.

برای اینکه اختلاف فشار سی و پنج پاسکال، بین اتاق تولید و راهروی بیرونی مجاور ثابت بماند، همان اختلاف فشار نیز بین اتاق انتقال مواد، باید وجود داشته باشد. بنابراین اتاق حمل مواد می تواند بیست و پنج پاسکال کمتر از ناحیه تولید و بیست پاسکال بیشتر از راهروی بیرونی مجاور باشد. این اختلاف فشار بیشتر از مقدار مورد نیاز است، اما کاملا قابل قبول است. اختلاف فشار بیشتر، موجب افزایش هزینه مصرف انرژی، بروز مشکل باز و بسته شدن درب ها و شنیده شدن صدای سوت از منافذ موجود می گردد.

در این سوئیت اتاق تمیز، نوع الگوی حرکت هوا بین اتاق ها باید مشخص باشد. برای تنظیم اختلاف فشار صحیح بین دو اتاق مجاور، باید درها را در حالت بسته قرار داد تا هوا تنها از بین شکاف در بتواند جریان پیدا کند. این مسئله به نام روش درهای بسته نامیده می شود. اگر درها کیپ باشند، هوای جاری از بین شکاف آنها خیلی کمتر هم خواهد بود. زمانی که درها باز هستند، حجم کمی از هوا از شکاف ها عبور می کند و حجم زیادی از آن به علت وجود اختلاف دما و تلاطم هوا، از طریق درب باز بین دو اتاق جا به جا خواهد شد. این حالت ممکن است در بعضی اتاق های تمیز قابل قبول باشد و اختلاف فشارها بر این اساس تنظیم می شوند. برای به حداقل رساندن این انتقال ناخواسته هوا، معمولا اتاق های انتقال مواد و یا تعویض لباس، به صورت ایرلاک یا اتاق هواوند ساخته می شوند. این ایرلاک ها باید سیستم تحویه و تخلیه هوا داشته باشند تا هوای آلوده ورودی از راهروی مجاور و هر گونه آلودگی تولید شده در آن بتواند رقیق و تخلیه شود.

ممکن است تعبیه ایرلاک در تمام اتاق های یک اتاق تمیز امکان پذیر نباشد و یا حتی چنین فرض شود که آلودگی های موجود در یک ایرلاک، آنقدر زیاد هستند که نباید به آنها اجازه داد تا به طرف ناحیه تولید جریان پیدا کنند. بنابراین راه حل درهای باز ضروری به نظر می رسد، که در آن جا عبور مداوم حجم کافی هوا از درب باز، باعث ممانعت از ورود هوای آلوده می شود.

طرح به کار رفته برای اطمینان از جریان صحیح هوا بین اتاق ها در حالت درهای باز، می تواند کاملا پیچیده باشد.

منبع : کتاب تکنولوژی اتاق های تمیز

تالیف : پروفسور وایت

مترجم : رضا خشکرود منصوری (واحد علمی شرکت داروسازی دانا)

 

بازخوردها