گردش هوا در اتاق های تمیز
اتاق های تمیز دارای سیستم دارای گردش هوای متلاطم
اصول گردش هوا در اتاق های تمیز دارای سیستم گردش هوای متلاطم، مشابه همان سیستمی است که در اتاق های معمولی حاوی تهویه هوا؛ مثل دفاتر و فروشگاه ها وجود دارد.
به این دلیل جریان هوای متلاطم گفته می شود که هوا در این اتاق ها به صورت بی نظم و متلاطم حرکت می کند. این نوع جریان با جریان تک سویه که در آن هوا از فیلترهای تعبیه شده در سراسر سقف و یا دیوار وارد شده و در عرض اتاق به صورت تک سویه جریان پیدا می کند، متفاوت است. جریان هوای متلاطم اصطلاحا جریان غیر تک سویه نیز نامیده می شود.
تفاوت طراحی یک اتاق تمیز با جریان متلاطم با طراحی یک اتاق معمولی دارای تهویه معمولی هوا:
حجم هوای ورودی در جریان هوای غیر یک سویه بیشتر است
حرکت هوا در اتاق تمیز دارای جریان غیر همسویه به زدودن آلودگی ها کمک می کند
در محل ورود هوا فیلترهایی با قابلیت بالا بکار برده می شوند
فشار داخل اتاق زیاد است، به نحوی که جریان هوا به سمت بیرون و نواحی مجاور آلوده تر می باشد
مشخصات اتاق تمیز دارای جرین هوای غیر یک سویه:
تامین هوا در اتاق تمیز
در اتاق دارای سیستم تهویه معمول، هوای اتاق ممکن است در هر ساعت دو الی ده مرتبه تعویض شود، اما در یک اتاق تمیز دارای گردش هوای غیر یک سویه در هر ساعت ده الی صد مرتبه تعویض هوا صورت می گیرد. که این هوای ورودی منجر به کاهش آلودگی های معلق موجود درفضا و کاهش غلظت آنها تا مقادیر تعیین شده بر طبق استاندارد های اتاق تمیز می شود.
اتاق های تمیز به هوای زیادی نیاز دارند و این هوا در شرایط استاندارد بالا تحت فیلتراسیون متعدد قرار می گیرد. در حالت عادی دو الی ده درصد کل هوای ورودی به اتاق تمیز، هوای تازه است. اتاق های بزرگی که نشتی کمتری، در مقایسه با اتاق های کوچک دارند، به درصد کمتری از هوای تازه نیاز دارند. اگر برای زدودن آلودگی های ناشی از تجهیزات و فرآیند، اتاق مجهز به سیستم تهویه هوا باشد، برای جبران هوای خروجی باید هوای تازه بیشتری به اتاق تزریق شود.
برای طراحی سیستم گردش هوای تهویه یک اتاق؛ نظیر یک دفتر کار، محاسبه مقدار هوای لازم برای خنک ماندن اتاق ضروری است. این کار به مقدار گرمای تولید شده در اتاق بستگی دارد.. بنابراین محاسبه مقدار هوای لازم برای خنک کردن اتاق علاوه بر محاسبه مقدار هوای لازم برای رسیدن به استاندارد تمیزی هوا ضروری است.
سطح تمیزی هوای یک اتاق تمیز دارای گردش هوای متلاطم، به حجم هوای ورودی در واحد زمان بستگی دارد. همچنین تمیزی هوا به مقدار آلودگی های تولید شده توسط تجهیزات و افراد در حال کار نیز بستگی دارد. اگر هوای ورودی ثابت بماند، به دلایل مختلف از جمله : تردد افراد ، افزایش فعالیت آنها، عدم مناسب بودن لباس های اتاق تمیز در ممانعت از انتشار آلوگی ها و ایجاد آلودگی توسط تجهیزات و فرآیند تولید، میزان آلودگی اتاق افزایش خواهد یافت.
حرکت هوا در یک اتاق تمیز دارای جریان متلاطم( غیر یک سویه)
نوع، تعداد و محل دمنده های هوا و همچنین شبکه تخلیه، در اتاق های تمیز دارای جریان متلاطم، فاکتورهای مهمی در جریان هواست. دمنده های هوا در بسیاری از اتاق های دارای سیستم گردش هوا مورد استفاده قرار می گیرند این دمنده ها با به حداقل رساندن کوران هوا باعث افزایش سرعت هوا و اطمینان از اختلاط خوب هوا می شوند. در بعضی از اتاق های تمیز رایج از دمنده استفاده نمی شود و هوای ورودی به طور مستقیم از طریق فیلترهای هوا به درون اتاق جاری می شود. البته این روش برای رسیدن به جریان یک سویه و وضعیت خوب کنترل آلودگی در زیر فیلتر، به کار برده می شود.
اگر در مکان های حساس و بحرانی، هوای بهتر مورد نیاز باشد، بهتر است که برای اطمینان از اختلاط خوب هوا، از دمنده و جریان خطی استفاده کرد. دمنده ها باید از نظر اندازه و تعداد، طوری انتخاب شوند که اختلاط و وضعیت گردش هوای خوبی را ایجاد کنند.
یک تکنیک در اتاق های تمیز این است که کانال های خروجی هوا در روی دیوارها و نزدیک به سطح زمین نصب شوند با این استدلال که قرار گرفتن خروجی های هوا در ارتفاع بالا، باعث می شود که هوا در اتاق گردش کمتری داشته باشد و نتواند اتاق را به خوبی تمیز کند. این مورد در سیستم جریان یک سویه؛ یعنی در حرکت خطی هوا اتفاق می افتد. اما در اتاق های تمیز دارای جریان متلاطم، زمانی که از دمنده استفاده می شود، جریان هوا از سمت فیلترها به سمت اتاق یک سویی تر شده و به احتمال بیشتر از راه کوتاهتر به سمت خروجی هوا حرکت می کند. در صورت استفاده از دمنده، ممکن است محل تعبیه خروجی هوا تابع منطق خاصی نباشد، در این حالت نصب خروجی های هوا در ارتفاع کم مزیتی نخواهد داشت.